Pijter
Heerkes Aarsen
26-03-1742 Rinske
Clases
*
29-05-1712 Warga (Klaeses)
te
Jorwerd
+
1773
te
Tjerkgaast
Rompke
*
27-08-1743 (D 01-09)
te
+
te
Lijkeltje
*
11-07-1745 (D 18-7)
te
+24-07-1745
te
Jorwerd
Lijkeltje
*
19-04-1747 (D 304-4)
te
+
te
Sijdske
*
10-12-1748 (D 10-12)
te
+
te
Heerke
*
17-10-1751 (D31-10)
te
+
te
Klaaske
10-02-1755
(D16-2)
te
+
te
in
1750 kerkvoogd samen met Lycklema Nijenholt zie wapen
ouderling
1746, 1753
Boer
op boerderij nr. 20
- op lijst van kerkvoogden van Jorwerd wordt Pieter Heerkes Aarsen
genoemdals kerkvoogd in 1746/1767,boer te Arsum en op lijst van diakenen
diakenin 1746/
1753. Pieter Heerkes was boer op de boerderij no. 20 van zijngrootvader Pijter Heerkes van 1742-1765. Pijter Heerkes zijn naam staatook op een aanstellingsakte van schoolmeester Eltje Kist op 30-03-1753te Jorwerd.
In de tijd dat onze voorouder kerkvoogd was, is de kleine luidklok gebarsten. Onze voorvader heeft in opdracht van het kerkbestuur getracht om de klok van Ypercolsga te kopen, waar de kerk werd afgebroken Dat schijnt niet gebeurd te zijn, de klok hangt nu nog in de klokkenstoel op de begraafplaats aldaar.
Vervolgens toog hij met zijn collega en de predikant te voet en met de trekschuit naar de kanons- en klokkengieterij Borghart te Groningen en heeft daar de opdracht tot het gieten van een nieuwe klok gegeven Hierbij werd het familiewapen en de naam van de beide kerkvoogden in de klok gegoten. ( Op eigen kosten, zoals dat een zuinige gemeente betaamt )
In de "onderwijzersboekjes" die door de hoofdonderwijzers over heel Friesland werden gemaakt aan het eind van de 19e eeuw, schrijft de toenmalige hoofdonderwijzer te Jorwerd het volgende;
Vervolgens toog hij met zijn collega en de predikant te voet en met de trekschuit naar de kanons- en klokkengieterij Borghart te Groningen en heeft daar de opdracht tot het gieten van een nieuwe klok gegeven Hierbij werd het familiewapen en de naam van de beide kerkvoogden in de klok gegoten. ( Op eigen kosten, zoals dat een zuinige gemeente betaamt )
In de "onderwijzersboekjes" die door de hoofdonderwijzers over heel Friesland werden gemaakt aan het eind van de 19e eeuw, schrijft de toenmalige hoofdonderwijzer te Jorwerd het volgende;
Jorwerd. Yolgens den onderwijzer H. A. Jonghoffisde
De kleine luidklok is gebarsten bij het luiden i.v.m. De geboorte van Willem V. daarna is geprobeerd om een klok te kopen maar dat schijnt niet gelukt te zijn zodat aan de klokkengieter Borchart te Groningen de opdracht werd verstrekt om de oude klok om te smelten, daaruit ontstond de thans bestaande klok. De naam en het wapen werd door de betreffende kerkvoogd zelf betaald.
kleine klok aldaar vergoten en bevat: 1748. 2^0p Grasmaands eersten dag Yerloor ik mijn geluid Doen men bedrijven zag Yreugde op Oranjes spruit 1) Schoon vergoten ziet men mij Uit Borchhards klokkengieterg. Martinus Lauerman predikant." 2) Kortehemmen, »Soli Deo gloria. Fudit J. Borohardt Groningae A*'. 1750. 3) Den Wel Edel Gestrengen Heer, den Heer Livins van Haersma , Grietman van Smallingerland , alsmede een van 1) Willem V, geb. 8 Maart 1748. 2) De klok bevat , behalve het bovenstaande , nog de woorden : „Groningae 1749 - Soli Deo Gloria - Fudit J. Borchhardt*' D. i. : Gode alleen de eer. J. Borchhardt goot (my) te Groningen in 1/49. Voorts fltaan er de namen Pieter Heerkes Aarsen , Augastiniis Lidama â Nieholt met zijn wapen op, als korkvoogden van Jorwert. BoT«n den naam van Ds. M. Lauerman staat ook een wapen. — Yolgeiit den Heer P. Kruze. 3} Gode alleen dc eer. J. Borch. heeft (my) te Groningvn gegoten in het jaar 1750.bron:http://www.archive.org/stream/devrijefries00akadgoog/devrijefries00akadgoog_djvu.txt
Onderwijzersboekje Jorwert |
De "Friese" AdelaarWe onderscheiden op het wapen de volgende zaken:
Onze voorouder verhuist van Jorwert naar Tjerkgaast, (waarschijnlijk ten gevolge van een erfenis)• Het recht op het rechtersambt:de rechters vormden in de middeleeuwen de overheid! Hetgrietmansambt werd aanvankelijk jaarlijks bij toerbeurtvervuld door de rechthebbenden, dus de eigenerfden.Tegenover het recht op het rechtersambt stond dedingplicht. Dat betekent dat zij, wanneer zij aan de beurtwaren om het grietmansambt te vervullen, zij ook verplichtwaren dit te doen. Als symbool van dit recht en deze plichtplaatsten veel eigenerfde boeren de Friese halve adelaar inhun wapen. Dit wapendier is in feite de helft van dekeizerlijke dubbelkoppige adelaar. Ons land maakte tot 1648(de Vrede van Münster; einde van de 80-jarige oorlog) deeluit van het Duitse keizerrijk. Er werd dus recht gesproken innaam van de keizer. En als teken daarvan plaatste men dehelft van ’s keizers adelaar in hun eigen wapen. In Frieslandis dit wapendier zo populair geworden, dat men in dewapenkunde spreekt van de “Friese halve adelaar”.
Het stemrecht:als eigenerfde had men het recht om bepaalde personen inzekere ambten te kiezen. Het recht om de grietman tekiezen is hierboven al aangehaald. Voorts had men het rechtom de pastoor, later de predikant en de schoolmeester ende dorpsrechter te kiezen. De plicht die hier tegenover stondwas de zgn. schotplicht. Dat betekent dat men belastingdiende te betalen aan de koning.• Het almenderecht:De almende is het gebied dat om de nederzetting of het dorpheen lag en algemeen bezit was van de eigenerfde boerenen edelingen (adel). Dit waren de heidevelden,weidegronden, bossen en veengronden en de wateren. Dezewaren niet verdeeld onder de boeren. Het is juist ditalmenderecht, dat in de wapens tot uitdrukking werdgebracht. Het recht op het gebruik van de gezamenlijkebossen werd tot uitdrukking gebracht door de eikel. De eikelvertegenwoordigde de belangrijkste boom op dezandgronden. De eik leverde goed timmerhout; de schorsvoorzag in looistof om de huiden te looien; de eikel was eenprima varkensvoer. De eigenerfde boeren stuurden hunvarkens onder leiding van een herder de eikenbossen in omhun kostje in de herfst op te scharrelen. De eikel wijst dusop de almende.Klaverbladen,In Friesland als teken van grondbezit op de klei, dikwijls drie in getal. Het wapen met de halve adelaar rechts en drie klavers links wordt niet ten onrechte het algemene Friese boerenwapen genoemd, want het is door talloze families gevoerd.
Sloten |
Tjerkgaast |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten